Hệ thống trường cấp 3 chuyên tại Hà Nội
4 trường THPT chuyên và THPT có hệ chuyên thuộc quản lý của Sở Giáo dục
và Đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội là: Trường THPT Chuyên Hà Nội -
Amsterdam, Trường THPT Chuyên Nguyễn Huệ, Trường THPT Chu Văn An và
Trường THPT Sơn Tây.
Đại học Quốc gia Hà Nội có 3 trường chuyên
gồm: Trường THPT Chuyên Khoa học tự nhiên trực thuộc Trường Đại học Khoa
học tự nhiên, Trường THPT Chuyên Khoa học xã hội và Nhân văn trực thuộc
Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Trường THPT Chuyên Ngoại
ngữ trực thuộc Trường Đại học Ngoại Ngữ.
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội có 1 trường chuyên là Trường THPT Chuyên Đại học Sư phạm.
Cách thức tuyển sinh
và tổ chức lớp tại 8 trường chuyên có sự khác biệt. Nếu như hai trường
chuyên của Hà Nội là Hà Nội - Amsterdam và Nguyễn Huệ chỉ có duy nhất mô
hình lớp chuyên thì 2 trường Chu Văn An và Sơn Tây tổ chức song song hệ
chuyên và hệ đại trà.
Thí sinh thi vào lớp 10 Trường THPT Chuyên Đại học Sư phạm năm học 2023-2024 (Ảnh: Hoàng Hồng).
4
trường chuyên thuộc trường đại học triển khai cả lớp chuyên và lớp chất
lượng cao, thường được gọi là lớp cận chuyên. Lớp cận chuyên tuyển
những học sinh thi vào trường nhưng không đủ điểm vào lớp chuyên.
Theo
quy định của Bộ GD&ĐT (Thông tư số 05/2023/TT-BGDĐT có hiệu lực từ
ngày 15/4/2023), các trường chuyên không được tổ chức lớp không chuyên.
Do đó, từ năm học tới, mô hình lớp chất lượng cao, lớp cận chuyên bị xóa
bỏ, không được tuyển sinh nữa.
Quy định này cũng ảnh hưởng trực
tiếp tới hệ đào tạo chuyên trong trường THPT thường của Hà Nội. Dự kiến,
Hà Nội lập đề án xây dựng trường Chu Văn An và trường Sơn Tây trở thành
trường chuyên, nâng tổng số trường chuyên cấp 3 của Hà Nội lên 4
trường.
Khi thành trường chuyên, hai trường này sẽ không được tuyển sinh hệ đại trà như hiện nay.
Cách thức tuyển sinh vào các trường chuyên tại Hà Nội
Cách tuyển sinh vào các trường chuyên tại Hà Nội khác nhau giữa hai nhóm.
Nhóm
trường thuộc Sở GD&ĐT Hà Nội thi chung một ngày, chung 1 đề (tương
ứng với lớp chuyên đã đăng kí) trên toàn thành phố. Chỉ những thí sinh
có hộ khẩu Hà Nội (hoặc cha mẹ, người giám hộ có hộ khẩu Hà Nội) mới
được tham gia kỳ thi này.
Các thí sinh thi vào trường chuyên thuộc
Sở phải dự kỳ thi chung vào lớp 10 công lập và thi thêm môn chuyên vào
ngày tiếp theo sau kỳ thi chung.
Điểm trúng tuyển được tính theo công thức: điểm môn chuyên nhân hệ số 2 cộng với điểm của các môn thi chung.
Nhóm
các trường chuyên thuộc trường đại học tổ chức kỳ thi riêng vào các
ngày khác nhau, tạo điều kiện cho thí sinh có thể thi nhiều trường
chuyên. Đối tượng tuyển sinh là học sinh trên toàn quốc.
Thí sinh
dự thi vào trường chuyên thuộc trường đại học sẽ thi 3 môn: toán, ngữ
văn và môn chuyên. Trong đó môn chuyên nhân hệ số 2.
Ngoài ra,
nhóm trường chuyên thuộc trường đại học dành tỷ lệ nhất định để xét
tuyển thẳng học sinh đạt thành tích xuất sắc, như giải Nhất học sinh
giỏi cấp tỉnh, thành phố các môn văn hóa. Riêng nhóm trường chuyên thuộc
Sở GD&ĐT Hà Nội không có chế độ tuyển thẳng.
Hàng năm, tỷ lệ
chọi vào nhóm trường chuyên thuộc trường đại học cao hơn nhóm trường
chuyên thuộc Sở do phạm vi tuyển sinh rộng và chỉ tiêu ít.
Năm học
2023-2024, Trường THPT Chuyên Khoa học tự nhiên có 450 chỉ tiêu, số thí
sinh dự thi là 2.975; Trường THPT Chuyên Khoa học xã hội và Nhân văn có
170 chỉ tiêu, số thí sinh dự thi là 1.570; Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ
có 500 chỉ tiêu, số thí sinh dự thi là 2.785; Trường THPT Chuyên Đại
học Sư phạm có 315 chỉ tiêu, số thí sinh dự thi là 6.113.
Với khối
trường chuyên thuộc Sở GD&ĐT Hà Nội, Trường THPT Chuyên Nguyễn Huệ
có lượng thí sinh dự thi đông nhất với 4.127 thí sinh. Tiếp đó là Trường
THPT Chu Văn An (3.222 thí sinh), Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam
(2.805 thí sinh) và Trường THPT Sơn Tây (1.129 thí sinh).
Hà
Nội vinh danh các học sinh đạt giải tại kỳ thi học sinh giỏi các môn
văn hóa lớp 12 cấp quốc gia năm học 2023-2024 (Ảnh: Hoàng Hồng).
Về
thành tích thi học sinh giỏi quốc gia, nhóm trường chuyên thuộc Sở luôn
dẫn đầu về số lượng học sinh đạt giải. Năm học 2023-2024, 4 trường THPT
chuyên và có hệ chuyên của Hà Nội giành 179 giải.
Trong khi đó, 3
trường chuyên của Đại học Quốc gia chỉ đạt 77 giải. Thành tích thấp
nhất trong nhóm này là Trường THPT Chuyên Khoa học xã hội và Nhân văn
khi chỉ có 8 giải.
Trường THPT chuyên của Trường Đại học Sư phạm giành 66 giải.