Định hướng thi chuyên chọn từ lớp 1 có sớm?
"Bé
nhà em năm nay mới học lớp 1. Em muốn có định hướng từ bây giờ để sau
con thi được Nguyễn Huệ. Các bác đã có kinh nghiệm cho em xin với ạ",
dòng trạng thái xin bí quyết đỗ lớp 10 chuyên của một bà mẹ lập tức gây
bão mạng.
Trong phần bình luận, thay vì được tư vấn, người mẹ nhận về nhiều lời giễu cợt, chỉ trích từ cư dân mạng:
"Bạn học từ khi nào? Còn tôi, tôi biết giải đề từ lúc nhiễm sắc thể đang hình thành rồi".
"Chị
cho con "cày" trước chương trình cấp 2, làm sao lên lớp 7 là học hết
chương trình cấp 2 rồi. Lúc đấy chỉ ngồi cày đề chuyên kiểu gì cũng đỗ
ạ."
"Đúng rồi, năm lớp 1 là giai đoạn khốc liệt nhất đấy ạ. Từ bây
giờ chị phải cho con học giáo sư, làm quen dần với toán cao cấp và phân
tích văn học. IELTS của em nó sẽ phải đạt 9.0 trước năm lớp 3. Trẻ con
bây giờ học nhiều lắm, sơ hở là mất chỗ luôn ạ."
Sau
1 tuần, bài đăng của người mẹ nhận về gần 400 bình luận và hơn 200 lượt
chia sẻ. Phần đa cho rằng người mẹ đang gây áp lực học hành với đứa con
lớp 1 để thực hiện ước mơ của chính mình.
Chị Nguyễn Mai Anh
(Thanh Xuân, Hà Nội) có hai con đều học trường chuyên nói: "Tôi không
bất ngờ với câu hỏi của người mẹ. Trên thực tế, nhiều gia đình định
hướng chuyên chọn cho con từ lớp 1. Họ không lên mạng xin tư vấn mà
thôi".
Theo chị Mai Anh, mong muốn con sẽ học trường chuyên trong
tương lai là mong muốn chính đáng của các phụ huynh. Tại Hà Nội, với mức
độ canh tranh khắc nghiệt vào các trường chuyên, việc chuẩn bị hành
trang và định hướng cho con từ lớp 1 là không quá sớm.
"Định hướng
không có nghĩa là ép con học hành vất vả ngay từ lớp 1, mà chuẩn bị các
điều kiện cần thiết. Ví dụ, phần lớn học sinh đỗ chuyên bậc THPT là học
sinh của các lớp chọn, học sinh các trường chất lượng cao của thành
phố. Để đỗ vào những trường THCS chất lượng cao này, cha mẹ cần đồng
hành với con từ bậc tiểu học.
Không có nhiều học sinh có tư chất
đặc biệt, không cần học hành gì nhiều mà vẫn đỗ trường chuyên, lớp chọn,
đạt giải học sinh giỏi này khác. Phần lớn là những học sinh được định
hướng từ sớm, có lộ trình sớm, có đường đi nước bước đúng đắn, hiệu quả.
Học sinh lớp 1 học online trong đợt dịch Covid-19 (Ảnh: Hoàng Hồng).
Vậy
nên, nghe qua thì thấy chuyện con mới lớp 1 mà mẹ đã tính kế chọn
trường lớp 10 là hoang đường, nhưng thực tế thì đó là biết lo xa.
Chuyện lo xa đó sẽ gây ra hệ quả gì thì tôi không bàn. Vì mỗi gia đình có một cách thức giáo dục
con khác nhau, dẫn tới các hệ quả khác nhau. Cá nhân tôi rất đồng cảm
với người mẹ này. Tôi mong chị ấy tìm được hướng đi đúng đắn, đồng hành
cùng con trong hạnh phúc để đạt được mục tiêu đề ra", chị Mai Anh chia
sẻ.
Ngôi trường không phải là điều kiện để trẻ thành công
Ở
góc nhìn của chuyên gia giáo dục, PGS.TS Trần Thành Nam - Phó hiệu
trưởng Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội - nhận định:
"Tôi thấy rằng rất nhiều phụ huynh
đang lầm tưởng "ngôi trường" là điều kiện để con mình thành công. Nhiều
cha mẹ đặt ra áp lực cho con cái phải vào được những ngôi trường danh
tiếng với niềm tin rằng ngôi trường đó sẽ đảm bảo con họ có tương lai".
Ông Nam khẳng định, một ngôi trường chỉ là phương tiện, không gian để giúp con trẻ đi đến mục tiêu.
"Việc
cha mẹ định hướng rèn luyện con ngay từ lớp 1 để vào được trường chuyên
không phù hợp với tư tưởng giáo dục hiện đại, thậm chí còn gây nhiều áp
lực lên trẻ, làm đứa trẻ sớm mất cân bằng cuộc sống, không để tâm hoặc
có không gian để vui chơi giải trí và phát triển các kỹ năng mềm", ông
Nam nói.
PGS.TS Trần Thành Nam (Ảnh: Thành Đông).
Bên
cạnh đó, PGS.TS Trần Thành Nam cũng nhấn mạnh, việc định hướng cụ thể
từ lớp 1 cũng sẽ vô tình đóng khung khả năng của trẻ. Nếu định hướng
không phù hợp, mâu thuẫn về quan điểm giáo dục giữa các thành viên trong
gia đình có thể xảy ra, làm tăng sự căng thẳng và mâu thuẫn cha mẹ -
con cái.
"Học tập là một quá trình lâu dài, trong thời đại hiện
nay, chúng ta chẳng thể biết được chúng ta của 10 năm sau sẽ như thế
nào. Tương lai của 10 năm sau có lẽ sẽ rất khác so với những gì chúng ta
đang hình dung.
Để chuẩn bị cho một tương lai bất định như vậy,
cha mẹ hãy để con được trải nghiệm một môi trường tự nhiên và giàu trải
nghiệm phù hợp với độ tuổi. Một không gian thật vui vẻ thoải mái để các
con hứng thú với việc học, có năng lực tự học và tự định hướng phát
triển bản thân.
Một không gian tôn trọng sở thích và năng khiếu
của trẻ, cho phép trẻ thể nghiệm những thứ mới lạ mà không bị phát xét,
và trong môi trường đó, cha mẹ luôn là người đồng hành và khích lệ. Đó
là điều quan trọng hơn bất cứ một ngôi trường nào mà bố mẹ cho rằng
"tốt" và phù hợp với con", ông Nam đưa ra lời khuyên.