Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn và Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ chủ trì Hội nghị
Nỗ lực hoàn thành năm học khó khăn
Năm
học 2020-2021 là năm đầu tiên ngành Giáo dục thực hiện Chương trình
giáo dục phổ thông mới (CT GDPT 2018) đối với lớp 1. Năm học diễn ra
trong bối cảnh cả nước chịu ảnh hưởng của nhiều đợt dịch Covid-19, giáo
viên, học sinh phải chuyển trạng thái từ dạy học trực tiếp theo sang dạy
học trực tuyến và linh hoạt áp dụng các hình thức khác phù hợp với từng
nhà trường, từng địa phương, để duy trì việc học khi học sinh không thể
đến trường.
Báo
cáo tại Hội nghị, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học Thái Văn Tài cho biết,
triển khai nhiệm vụ năm học trong bối cảnh khó khăn và khác biệt, toàn
khối Giáo dục Tiểu học đã nỗ lực thực hiện nhiệm vụ kép: vừa tích cực
phòng chống dịch Covid-19, vừa triển khai hiệu quả CT GDPT 2018 đối với
lớp 1 và CT GDPT 2006 đối với các lớp 2, 3, 4, 5.
Theo
đó, Bộ GDĐT ban hành nhiều văn bản để kịp thời chỉ đạo, hướng dẫn địa
phương tổ chức thực hiện nhiệm vụ giáo dục Tiểu học, trong đó tập trung
triển khai chương trình, sách giáo khoa mới. Căn cứ các hướng dẫn của Bộ
GDĐT, các tỉnh/thành phố đã xây dựng kế hoạch dạy học bảo đảm hoàn
thành CT GDPT cấp tiểu học phù hợp với thực tiễn của địa phương.
Thực
tế triển khai năm học 2020-2021 của bậc tiểu học cho thấy, các nhà
trường đã chú trọng đổi mới công tác quản lý, quản trị trường học theo
hướng phát huy tính chủ động, linh hoạt, năng lực tự chủ, sáng tạo của
tổ chuyên môn và giáo viên. Giáo viên dạy lớp 1 đã bước đầu áp dụng hiệu
quả các phương pháp, kỹ thuật dạy học và kiểm tra đánh giá theo định
hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh.
Kết
thúc năm học, tất cả trường tiểu học đã hoàn thành chương trình theo
đúng kế hoạch, chất lượng học sinh đáp ứng chuẩn đầu ra theo quy định.
Trong đó, học sinh lớp 1 có một số mặt nổi trội hơn các lứa học sinh đã
học chương trình 2006 như mạnh dạn, tự tin hơn và cơ bản là đọc thông,
viết thạo ngay trong học kỳ 1, sau đó được củng cố tăng cường bền vững ở
học kỳ 2.
Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học Thái Văn Tài báo cáo tại Hội nghị
Thông
tin về kết quả sau một năm triển khai chương trình giáo dục phổ thông
mới đối với lớp 1 tại địa phương, Phó Giám đốc Sở GDĐT Nghệ An Đào Công
Lợi cho biết: Chất lượng học sinh lớp 1 của Nghệ An năm nay hơn hẳn các
năm trước. Ở các địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, qua
thực tế trực tiếp kiểm tra, tất cả học sinh lớp 1 đều đáp ứng yêu cầu
chuẩn đầu ra của chương trình.
Cũng
nhìn nhận tích cực về kết quả triển khai đối với lớp 1, đại diện lãnh
đạo Sở GDĐT Hà Tĩnh cho rằng, chương trình và sách giáo khoa mới có
nhiều điểm ưu việt, giúp giáo viên dễ thực hiên, học sinh dễ tiếp thu.
Với những kết quả tích cực của học sinh lớp 1, ngành Giáo dục Hà Tĩnh có
thêm động lực để tiếp tục chuẩn bị và thực hiện tốt CT GDPT 2018 ở các
lớp tiếp theo.
Tại
Hội nghị, một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ
năm học 2020-2021 và triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới đã
được các địa phương chia sẻ, trong đó thiếu giáo viên và khó khăn trong
tuyển dụng giáo viên là vấn đề chung của nhiều tỉnh/thành phố. Một số
địa phương “tăng trưởng nóng” như Bình Dương, TPHCM còn nêu lên khó
khăn, áp lực về cơ sở vật chất trường lớp để đảm bảo dạy học 2
buổi/ngày.
Về
kế hoạch năm học mới, các địa phương cho biết đều đã xây dựng các kịch
bản, phương án phù hợp, linh hoạt với tình hình dịch bệnh còn diễn biến
phức tạp để sẵn sàng bước vào năm học mới. Đồng thời, đề nghị Bộ GDĐT
sớm có hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học mới để địa phương có căn cứ
triển khai thực hiện.
Linh hoạt chuyển trạng thái để thích ứng và giảm tác động tiêu cực
Phát
biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn ghi nhận và đánh giá cao
những nỗ lực, cố gắng của đội ngũ giáo viên, các nhà trường, các cơ quan
quản lý cấp Sở, Phòng trong một năm học vất vả vừa qua. Đồng thời, đề
nghị có hình thức khen thưởng xứng đáng cho những tập thể, cá nhân đã
làm tốt.
Nhận
định về năm học mới, Bộ trưởng cho rằng, năm học mới diễn ra trong bối
cảnh diễn biến dịch bệnh khó lường. Cần phải nhận định đầy đủ, thấu đáo,
thực tiễn về tình hình dịch bệnh, tình hình kinh tế - xã hội, ý thức
đầy đủ các khó khăn và thách thức.
“Không
như các lĩnh vực khác, một khi nền giáo dục bị tổn thương, thời gian để
phục hồi sẽ rất dài. Vì thế, phải cố gắng hết sức để giảm thiểu những
tổn thương đối với giáo dục”, Bộ trưởng nói, đồng thời nhấn mạnh, cần ưu
tiên mọi biện pháp để toàn ngành chuyển trạng thái, thích ứng và giảm
thiểu các tổn thương, các tác động tiêu cực.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại Hội nghị
Chuyển
sang trạng thái bình thường mới, theo Bộ trưởng, là tùy vào từng nơi,
bối cảnh, để hạn chế thấp nhất những tổn thương, ảnh hưởng; chuyển đổi
và thích ứng với tình hình mới trong chỉ đạo, điều hành, kế hoạch, mục
tiêu, phương pháp, cách thức.
“Chuyển
trạng thái phải tính tới lâu dài chứ không chỉ tạm thời. Mọi sự điều
chỉnh linh hoạt để thích ứng với dịch bệnh, đảm bảo an toàn trên cơ sở
không thay đổi mục tiêu đảm bảo chất lượng. Lương tâm và trách nhiệm
không thay đổi. Bất biến vấn đề chuẩn đầu ra và chất lượng, vạn biến về
phương pháp”, Bộ trưởng nêu rõ.
Trong
nguy cơ tổn thương và chịu ảnh hưởng tiêu cực của dịch bệnh, Bộ trưởng
Nguyễn Kim Sơn cho rằng, đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất là bậc tiểu
học. Thách thức riêng có thể nhìn thấy ở bậc tiểu học là các hạn chế về
sức khỏe, thể lực, hạn chế trong sử dụng thiết bị công nghệ, khó khăn
trong trong tương tác học tập trực tuyến…
Bậc
học này còn có số lượng trường, điểm trường lớn, phân tán, cơ sở vật
chất nhiều khó khăn. Ngoài ra, những biến động về nghề nghiệp, nơi ở,
sinh kế, của các gia đình do ảnh hưởng của dịch bệnh, kinh tế khó khăn,
dẫn tới nguy cơ trẻ em không đến trường, bỏ học… cũng sẽ là thách thức
cho bậc học tiểu học trong năm học mới.
Trước
những thách thức đặt ra, Bộ trưởng đề nghị, cần phát huy hơn nữa sự chủ
động, sáng tạo của địa phương, giáo viên. “Giáo viên của chúng ta rất
tâm huyết, năng động, không ngại khó, đang thích ứng nhanh với công nghệ
và môi trường làm việc trực tuyến; cần phát huy tối đa tinh thần trách
nhiệm đó của giáo viên. Các địa phương cũng cần điều chỉnh cơ chế chính
sách và chuẩn bị cơ sở vật chất cho phù hợp với điều kiện thực tế”.
Về
kế hoạch năm học, Bộ trưởng lưu ý, các địa phương triển khai kế hoạch
sao cho linh hoạt, hiệu quả và phù hợp với tình hình thực tiễn. Trong
đó, tận dụng tối đa thời gian vàng để dạy trực tiếp. Đồng thời, linh
hoạt trong quá trình thực hiện kế hoạch năm học, linh hoạt trong thực
hiện chương trình và triển khai nội dung dựa theo chuẩn đầu ra và yêu
cầu nội dung cốt lõi chương trình học.
Trên
cơ sở chương trình chung, Bộ trưởng yêu cầu Vụ Giáo dục Tiểu học sớm
ban hành hướng dẫn những nội dung giảng dạy cốt lõi, căn bản cho bậc
tiểu học, ưu tiên giảng dạy những nội dung cốt lõi, căn bản theo hình
thức trực tiếp nếu có thể. Đồng thời, cân nhắc về kiểm tra, đánh giá sao
cho phù hợp.