Gần
đây, hệ thống liên cấp Lômônôxốp Tây Hà Nội thông báo thu phí giữ chỗ
năm học mới. Chi phí này áp dụng cho cả học sinh đang theo học và học
sinh lần đầu ghi danh.
Theo
đó, phụ huynh tất cả các khối (trừ khối học sinh cuối cấp - lớp 5, lớp
9) có nguyện vọng cho con học tiếp tại trường sẽ phải đóng phí giữ
chỗ trước ngày 15/4/2023.
Đối với học sinh hệ cơ bản, mức phí là 3 triệu đồng, hệ tiếng Anh tăng cường là 5 triệu đồng. Sau khi
vào năm học, khoản phí này sẽ được đối trừ vào các khoản thu đầu năm và
không được hoàn lại với những học sinh không theo học tại trường.
Trường học đang tráo đổi định nghĩa về phí, lệ phí?
Liên
quan đến vấn đề trên, Thạc sĩ, Luật sư Nguyễn Minh Long (Công ty Luật
Dragon - Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) nhận định: "Với khoản được gọi
là "phí giữ chỗ" này thực chất nó là một khoản tiền đặt cọc cho một giao
dịch sẽ được thực hiện trong tương lai được quy định tại Bộ luật Dân sự
chứ không phải là một khoản phí.
Tuy nhiên, giáo dục không phải là một giao dịch thuần túy. Do đó theo Luật sư Long, việc nhận cọc trong giáo dục là điều không thể xảy ra.
Tại Luật Giáo dục năm 2019 và Nghị định 69/2008/NĐ-CP về chính sách
khuyến khích xã hội hóa đối với các hoạt động trong lĩnh vực giáo dục,
dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao, môi trường thì không có bất kỳ quy
định nào về khoản "phí giữ chỗ" này. Các trường đã cố ý đặt tên cho một
khoản thu với mục đích đặt cọc là khoản "phí giữ chỗ" để nhằm tráo đổi
định nghĩa về phí, lệ phí".
Ông Long bày tỏ, mặc dù các trường ngoài công lập được thành lập theo Luật Doanh nghiệp nhưng lại là ngành nghề kinh doanh
có điều kiện, cần tuân theo sự điều chỉnh của Luật Giáo dục và các nghị
định có liên quan cũng như chịu sự quản lý của các cơ quan chủ quan
ngành giáo dục ở địa phương.
Tức là đối với việc hoạt động của
các cơ sở này không chỉ với mục đích mang lại lợi nhuận mà nó còn có mục
đích xã hội đối với sự phát triển nói chung của ngành giáo dục.
Hoạt
động giáo dục của các trường tư thục được quyền mang về lợi nhuận, tuy
nhiên lợi nhuận đấy phải phù hợp sau khi nhà trường thu những khoản phí
hợp lý để đối trừ đi những chi phí cho hoạt động.
Như đã phân
tích ở trên, khoản thu mang tên "phí giữ chỗ" kia thực chất không phải
là khoản phí. Do đó, kể cả có sự thương lượng đàm phán với phụ huynh học
sinh thì nhà trường cũng không thể thu khoản tiền trái quy định này.
Theo
Luật sư Long, đối với việc thu trái quy định này các trường có thể bị
xử lý vi phạm hành chính tại Điều 24 Nghị định 138/2013 về vi phạm quy
định về học phí, lệ phí và các khoản thu khác